Güney Afrika’dan başlayan yeni Covid varyantı Omicron, 6 haftadan kısa sürede dünyanın birçok yerine yayıldı. Ocak ayına girerken hastanelerimizde Covid oranları yine hızlı bir şekilde artmaya başladı. Bununla birlikte, öncekinden farklı olarak, aşıların etkisi ile birçok hasta Covid’i daha hafif atlatıyor. Yine de aşısız olmak veya ek hastalıkları sebebi ile Covid’i ağır geçiren hastalarımız var. Tam da bu döneme FDA (ABD Gıda ve İlaç İdaresi) tedavi edici 2 Covid hapına izin verdi: Paxlovid ve molnupiravir. Fakat bu ilaçlar şimdiye kadar ülkemizde ulaşılabilir değildi. Şimdi bu ilaçlardan biri ülkemizde: Merck biyoteknoloji firmasının molnupiravir adlı Covid hapı. Peki, kanser hastaları için bu ilaçlar ne anlam taşıyor?
İlgili konu: Covid Tedavisi için İlk Kez Hap Şeklinde İlaçlar FDA İzni Aldı: Paxlovid ve Molnupiravir
ABD’de bu ilaçların (monoklonal antikor sotrovimab ve antiviral haplar Paxlovid ve molnupiravir), kanser hastaları gibi bağışıklığı baskılanmış kişilerde kullanımını değerlendirmek için bir çalışma yapıldı.
Aralık ayı sonlarında, ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri (US-NIH), doktorların bu ilaçlardan en fazla fayda sağlayacak hastalara öncelik vermelerine yardımcı olmak için kapsamlı kriterler yayınladı. Kanserli hastalar – özellikle hematolojik (kan ve kemik iliği kaynaklı) kanserleri olanlar ve bağışıklık sistemini tehlikeye atan onkoloji tedavileri alan hastalar – herkesin listesinin başında yer aldı. Yani kanser hastaları bu tedavi edici Covid ilaçlarını kullanmalı, hem de öncelikli olarak.
Molnupiravir Hangi Hastalarda ve Dozda Kullanılmalı?
COVID-19 tedavisinde kullanılacak olan molnupiravir etken maddeli ilaç, 17 Şubat 2022 tarihi itibariyle birçok hastaneden temin edilebilir durumda.
Tanısı PCR testi ile doğrulanmış, hafif-orta seyirli, belirtilerin ilk 5 gününde olan ve ağır COVID-19 ’a ilerleme açısından yüksek riskli aşağıda verilmiş gruplarda yer alan erişkin (18 yaş ve üstü) COVID-19 hastalarında, aşılama durumuna bakılmaksızın kullanılması önerilmektedir. Aşağıdaki şartlardan en az 1 tanesini sağlaması yeterli olacaktır:
65 yaş ve üstü hastalar
Primer immün yetmezlikler
Son 1 yılda kemoterapi almış solid veya hematolojik kanser hastaları
Son 6 ayda radyoterapi almış kişiler
Solid organ nakli yapılmışlar
Kemik iliği nakli yapılmışlar
AIDS
Son 1 yıl içerisinde Rituksimab tedavisi alan ve halen tedavisi devam eden kişiler
Kullanım dozu ve süresi 2×800 mggün olacak şekilde 5 gündür.
Kimlerde kullanılmamalı?
Molnupiravir gebelerde ve çocuklarda
18 yaş altında
Hastaneye ağır COVID-19 hastalığı nedeniyle yatırılan hastaların tedavisinde
COVID-19 un önlenmesi için temas öncesi veya temas sonrası profilaksi amacıyla kullanılmamalıdır.
Molnupiravir emzirenlerde kullanıldığı sürece ve son dozdan sonra 4 gün boyunca emzirmeye ara verilmelidir.
NOT: Ayaktan hastalara molnupiravir, FİLYASYON EKİPLERİ tarafından dağıtılacaktır.
Yüksek Riskli Hastalara Yeni Covid İlaçlarının ABD’de Ulaştırılma Süreci
Genel olarak, sınırlı COVID-19 ilacı arzı, tedavi almaya uygun olan her hastanın ABD’de bile bu ilaçlara ulaşamayacağı anlamına gelir.
Örneğin, ABD’de son 2 haftanın bir anlık görüntüsü, iki antiviral hap Paxlovid ve molnupiravir ve monoklonal antikor sotrovimabın dağıtımının 600.000 dozun biraz üzerine çıkarken, yeni enfeksiyonların sayısının neredeyse 4,3 milyona ulaştığını gösteriyor.
Bir başka konu ise, bağışıklığı baskılanmış bireyler arasında bile her pozitif COVID-19 vakasının mutlaka bu tedavilere ihtiyacının olmamasıdır. Örneğin, 4 veya 5 aşı olmuş ve hafif COVID-19 enfeksiyonu geçiren kanserli bir kişi için doktorları bu ilaçları gerekli görmeyebilir.
Yeni Covid ilaçları için en yüksek önceliğin hematolojik kanserleri olan, kemoterapi alan veya kemoterapiyi yeni tamamlayan veya organ nakli geçirdiği için bağışıklık sistemi baskılanmış hastala verilmesi gerektiği konusunda herkes hemfikir. Diyabet, obezite ve ileri yaş gibi diğer ciddi Covid risk faktörleri de bu hastalardan sonraki sırayı belirler.
Öncelik listelerini daha da geliştirmek için ABD Levine Kanser Enstitüsü kanser merkezli bir Evde Hastane girişimini hayata geçirdi. Program, COVID-19 testi pozitif çıkan tüm kanser hastalarını belirti-şikayetlerine ve risk faktörlerine göre rutin olarak tarayan ve puanlayan 40 onkoloji hemşiresini içerir. Paxlovid ve molnupiravir gibi zamana duyarlı bir tedavi için bu yakın izleme, COVID hastalarının belirtilerin başlamasından sonraki 5 gün içinde haplara erişmesine olanak tanır.
Sonuç olarak, kanser hastaları, Covid enfeksiyonunu ağır geçirme riskine sahiptir, ve şimdiye kadar yapılan araştırmalar ve uzman görüşleri, yeni onaylı Covid ilaçlarının kullanımı için öncelikli olduklarına işaret etmektedir.
Kaynak: www.drozdogan.com
Victoria Stern. Can Cancer Patients Get Approved COVID Therapies? – Medscape – Feb 14, 2022.
